Eind januari werd voor de eerste keer een theateradviseur gekoppeld aan een theatergezelschap in het kader van SpeelhetSlim, het talentontwikkelingstraject van OPENDOEK. De perfecte match bestond uit Jef Mellemans en Theater Vonk. We hadden een kort gesprek met beide protagonisten.
OPENDOEK zet onder de noemer SpeelhetSlim in op talentontwikkeling, kwaliteitsbevordering en de optimale ontplooiing van het amateurtheatertalent in Vlaanderen en Brussel. Ieder gezelschap wil ongetwijfeld zijn talenten in de schijnwerpers zetten en tegelijkertijd werken aan groeikansen.
Een van de manieren waarop we dit doen is door onze leden gratis theateradvies aan te bieden tijdens een repetitie of een voorstelling. OPENDOEK leidt hiervoor theateradviseurs op en koppelt ze aan de gezelschappen die een aanvraag indienen. Het gezelschap geeft zelf aan op welk deel van hun productie er bijsturing nodig is.
Theater Vonk uit Antwerpen
is het eerste theatergezelschap dat een adviseur over de vloer kreeg. Ze
vroegen advies bij hun tweede try-out van de voorstelling 'Crashtest
Ibsen - pijler van de samenleving’.
Erica van Hylckama,
regisseur van het gezelschap: “Vonk maakt theater op drie verschillende
manieren. Zo blazen we met veel enthousiasme en in samenwerking met
Bibliotheek Permeke nieuw leven in klassieke theaterteksten. We spelen
met ons ‘afhaaltheater’ op festivals, in huiskamers, in cafés en andere
onverwachte locaties. En we maken voorstellingen op basis van verhalen
die we sprokkelen in het leven zoals het is en die balanceren op de
grens tussen theater en realiteit.”
“We vroegen theateradvies omdat we merkten dat na een reeks
repetities je niet alles nog glashelder ziet. Een frisse wind is op zo’n
moment welkom! Acteurs ervaren op zo’n moment wat spelen onder druk van
een (kritisch) publiek met hen doet. Zeker voor de 'nieuwkomers' is dit
een waardevolle ervaring. Tegelijkertijd kan je als regisseur zien hoe
ze het doen; blijft hun acteerwerk overeind of valt hij of zij terug op
over-of onderacteren?
We wilden dat de theateradviseur focuste op
drie aspecten: stilspel, lichaamstaal en verstaanbaarheid. Deze
beperkte insteek had te maken met de korte tijd die ons restte tot de
première. Naast Jef Mellemans, de theateradviseur, waren nog enkele
Vonk-acteurs, een regisseur en een technicus aanwezig.”
“We gaven een korte inleiding waarin we de setting verduidelijkten. Na de doorloop was er de nabespreking. Het advies was zeer zinvol voor ieder van ons. Het heeft ons geïnspireerd en gestimuleerd de laatste puntjes op de i te zetten. Zo werkten we met de hoofdrolspeler verder aan het stilstaan op scène, minder heen en weer lopen. We herwerkten de eindmonoloog en gaven er meer invulling aan. We herinterpreteerden enkele teksten van het personage Krap en brachten variatie aan.”
“Ik raad elk gezelschap aan om
in te gaan op het aanbod van theateradvies van OPENDOEK. Je wint er
alleen maar bij. Het is een ongelooflijke opportuniteit om gratis en
voor niets nieuwe ideeën en verse inspiratie aangereikt te krijgen.
Zowel spelers als regisseur leren bij, immers een andere en kritische
blik verruimt de eigen horizon.”
Jef Mellemans, een ancien binnen het OPENDOEK-netwerk en ervaren regisseur, werd gevraagd om Theater Vonk te adviseren. Hoe is hij met hun aanvraag aan de slag gegaan?
Jef Mellemans: “Theater Vonk vroeg om hun productie te komen bekijken en oog te hebben voor o.a. ‘lichaamstaal, stilspel en verstaanbaarheid’. Lennerd Carrein, die SpeelhetSlim coördineert, zocht op basis van hun vraag een theateradviseur die en de nodige expertise heeft en vrij was op het moment dat ze bij elkaar kwamen.”
“Natuurlijk kan je hun specifieke vragen niet los zien van het geheel. Qua voorbereiding heb ik hun aanvraagformulier goed doorgenomen en informatie opgezocht over het gezelschap. Voordeel is dat ik het gezelschap en hun regisseur al vrij goed kende. De voorstelling die ze speelden 'Crashtest Ibsen - pijler van de samenleving' bleek de derde te zijn in de reeks van Joachim Robbrecht met teksten van Ibsen: 'Nora' was de eerste en 'Vijand van het volk' was nummer twee. De tekst had ik niet op voorhand gekregen. Al vraagt Vonk voornamelijk technisch advies, toch is een speeltekst geen slecht beginpunt voor een adviseur. Immers Vonk speelt niet zomaar ‘een toneeltje’.”
“Op de dag zelf werd ik hartelijk ontvangen door Theater Vonk. Ze speelden een tweede try-out en er zaten zo’n 12 mensen in de zaal. De voorstelling stond al op punt qua kledij en muziek, de belichting en het decor waren nog in ontwikkeling. De voorstelling werd in één keer gespeeld, zonder pauze. Na de voorstelling volgde een bespreking met de productieleiding, de regisseur en een aantal toeschouwers. Daarna was er nog een gesprek van drie kwartier met een kleinere groep.
“Theater Vonk was zeer ontvankelijk voor advies en feedback. Dat is een voorwaarde wil je aan de slag gaan met theateradvies. Zo niet is het verspilde tijd van elke partij. Natuurlijk is het de bedoeling om het advies opbouwend en concreet te houden met respect voor de eigenheid van het gezelschap en de spelers. Als adviseur kan en mag je een voorstelling niet naar je eigen hand zetten. Na het gesprek maakt het gezelschap zelf een verslag en stuurt het naar de adviseur. Dit doen we zeer bewust om te ontdekken wat het gezelschap van het advies heeft opgestoken. De adviseur vult aan waar nodig. Of ze met het advies concreet aan de slag zijn gegaan, zal ik dan merken op hun première.”