Een musical die zich afspeelt in een nachtclub in Saint-Tropez, befaamd voor zijn drag queens: veel uitbundiger kan het niet zijn. ‘La Cage Aux Folles’ is een musical over Albin en Georges die de beroemde nachtclub met dezelfde naam runnen, waar Albin als drag queen Zaza triomfen viert. Hun leven wordt overhoopgehaald wanneer Georges' zoon aankondigt dat hij gaat trouwen met de dochter van een conservatieve politicus. Zes Tony Awards, meerdere runs op West End en Broadway en vanaf september te zien in Knokke bij gezelschap MILO. Een gesprek met regisseur Dieter De Smedt en acteur Fons Medaer.
Waarom kozen jullie dit stuk?
Fons: “De voorzitter van MILO, Stephan Vanden Berghe, had al jarenlang de droom om ooit de hoofdrol in dit stuk te spelen. De rechten kwamen vrij en hij zag zijn kans schoon om het stuk eindelijk te kunnen brengen.”
Dieter: “Hij had zichzelf voorgenomen om het stuk te spelen voor zijn vijftigste en dit jaar wordt hij vijftig tijdens de voorstellingen, dus het was op het nippertje.”
Het verhaal was eerst een toneelstuk, dan een film, nu een musical. Wat is de meerwaarde van deze spelvorm?
Fons: “Het verhaal is heel groot en spektakelwaardig, dus het musicalgenre leent zich hier perfect voor. De interactie tussen de drag queens en het publiek geeft ook een nieuwe dimensie aan dit verhaal.”
Dieter: “Het is een heel ander beestje in deze vorm. De live zang is een grote meerwaarde en de shows die men in het stuk opvoert in de nachtclub worden in deze versie meer getoond. De ‘ambras’ die zich soms backstage afspeelt wordt hier ook prominenter weergegeven en is ongetwijfeld herkenbaar voor het publiek dat ook actief is in de theaterwereld.”
Hadden de acteurs al ervaring met in drag spelen?
Fons: “Nee, niemand. We zijn allemaal fans van drag en gaan er vaak naar kijken, maar hebben het nog nooit gedaan. Het is ook niet gewoon spelen als een vrouw, het is veel meer over the top.”
Dieter: “Iedereen wou ook heel graag gecast worden als drag queen, omdat dit soort projecten een unieke kans bieden om dat eens te doen.”
Hebben jullie coaching gezocht bij drag queens?
Fons: “Absoluut. Er is ook een oud Milo-lid drag queen, Billy Jean, dus we hebben wel wat contacten waar we advies aan kunnen vragen. Anders is het heel moeilijk om dat tot in de finesse onder de knie te krijgen.”
Dieter: “Ik kende ook al mensen, omdat de kunstvorm die drag is, me al jaren boeit. Ik heb ze al vaak bezig gezien en praat er door dit project ook meer over met hen. Het is niet altijd eenvoudig, want ze zijn heel druk bezet. De normen en standaarden die zij leggen zijn van groot belang voor ons, het mag nooit goedkoop beginnen ogen. Drags zijn zeer fier op alles wat ze doen, dus gewoon een boa kopen uit een carnavalswinkel is bijvoorbeeld not done.”
Wat komt er dan allemaal kijken bij de transformatie naar drag queen?
Dieter: “Enorm veel. Nog voor de eerste repetitie kregen de acteurs al hakken toegestuurd, om het wandelen en lopen zo snel mogelijk onder de knie te hebben. Er zijn acteurs die ondertussen strijken, stofzuigen en dagelijks in huis rondlopen met hun hakken om het op die manier zo natuurlijk mogelijk te krijgen. Het evenwicht is helemaal anders, de positie van je voet ook. Het hielp ook niet dat de eerste repetitie een dansrepetitie was (lacht). Naast het praktische is er ook de uitstraling, de zelfzekerheid. Twijfel bij een drag queen kan niet. Die komen ergens binnen en die slaan je omver, enkel door hun aanwezigheid.”
Fons: “Daarnaast is het ook echt zot als je ziet hoeveel dat kost, die kostuums, make-up, pruiken.”
Dieter: “Make-up aanbrengen duurt al makkelijk anderhalf tot twee uur per persoon. Wij hebben die tijd niet, dus voor onze schminkers is dat ook een uitdaging. Zij volgden al extra workshops om die grime nauwkeurig te kunnen benaderen. Het is niet zomaar een beetje oogschaduw of blush opdoen, de mannelijke gezichtsstructuren moeten vrouwelijker en zachter worden gemaakt.”
Dat klinkt als een dure productie.
Dieter: “Het is inderdaad een echt puzzelwerk om alles begroot te krijgen, want we zijn immers vrijetijdsspelers en geen professionals. De decors houden we daardoor iets kleiner, door soms andere achtergronden te gebruiken in plaats van heel de set om te bouwen. Gelukkig heb ik een team dat me bijstaat om de begroting in orde te houden en creatief mee te denken.”
Ligt het gevoelig bij drag queens dat jullie zonder ervaring drag doen?
Fons: “Het kan gevoelig liggen, maar het blijft een musical en we spelen een rol. Ik zou nooit zeggen dat ik een drag queen ben, ik ben slechts een acteur die die rol voor deze productie opneemt en dat snappen drag queens ook wel.”
Dieter: “De drag queens die ik ken, vinden het tof om acteurs daarmee te zien experimenteren. Ze verwachten wel dat die mannen tegen de voorstellingen op een gelijkwaardig niveau staan als hen, dus dat legt de lat hoog (lacht).”
Krijgen de acteurs instructies over welk type drag zij moeten zijn, of ligt de keuze bij hen?
Dieter: “Ik ben, voor de repetitieperiode begon, te rade gegaan bij mijn cast om te zien welk type zij graag wilden spelen. Zo kon ik de kostuums in hun visie ontwerpen.”
Fons: “Ik speel bijvoorbeeld Chantal en dat is eigenlijk een uitvergrote versie van mijn moeder. Ik heb zelfs een rosse pruik die sterk lijkt op haar haar. Dat soort elementen mocht ik zelf kiezen in samenspraak met Dieter.”
Is het moeilijk om in al dat groteske te zorgen dat de emotionele scènes niet verdrinken?
Dieter: “Door het contrast dat je krijgt tussen alle scènes worden serieuze momenten ook meteen heel duidelijk, net omdat je van die showelementen en grandeur komt. Er zitten ook personages in het stuk die heel gewone mensen zijn. Dat maakt alles veel herkenbaarder. De prestatie van de acteur zelf is uiteraard ook vitaal. Zaza, het hoofdpersonage, speelt alles groots, maar wordt in bepaalde scènes met een discussie of ruzie bijvoorbeeld weer veel kleiner en menselijker.”
Fons: “Die spanningsboog maken is voor de hoofdpersonages niet evident, omdat ze vlot moeten kunnen switchen. Het moet een show zijn, maar ook menselijk blijven.”
Ten slotte: welke boodschap willen jullie met de voorstelling uitdragen?
Fons: “Dat je jezelf mag accepteren zoals je bent en je jezelf moet kunnen zijn zonder dat je daar angst voor voelt.”
Dieter: “Wees fier op wie je bent, en laat anderen zijn wie ze zijn. Het heeft geen zin om je druk te maken over hoe iemand is. Als die persoon gelukkig is, laat die dan gelukkig zijn.”