Niets is mooier dan helemaal jezelf zijn
Friday 16 Dec 2022
Emmeline Cloosterman
LUDWINE LATHAUWER
Ik had nog nooit theater gespeeld, maar een goede kennis van mij zei altijd: “Dat is iets voor jou!” Maar theater en ik, dat gaat niet lukken, dacht ik. Door polio heb ik een handicap sinds ik klein ben, waardoor ik niet goed te been ben. Theater spelen leek onmogelijk voor mij. Toch bleef die kennis volharden, en vroeg hij bij zijn eigen vereniging of ik kon aansluiten. Helaas waren hun repetities in een oude school, dus dat lukte niet. Bij een ander gezelschap kreeg ik ook het teleurstellend bericht dat mijn hulphond niet welkom was. Ik wilde bijna opgeven.
Dan ben ik beginnen zoeken via OPENDOEK, en dat heeft me enorm geholpen. Dankzij OPENDOEK kwam ik via een theaterworkshop terecht bij theatergezelschap De Vlasbloem. Nu ben ik daar een volwaardig lid. Zij moeten natuurlijk ook aanpassingen doen, maar ze doen het zonder morren. Voor een voorstelling leggen ze bijvoorbeeld het podium vol met vodden, maar dan kan ik overleggen met de regisseur wat lukt en wat niet, zodat ze een aantal aanpassingen kunnen doen. Het zijn heel toffe mensen en ik voel me daar echt thuis. Ik had het nooit verwacht dat ik nog toneel zou kunnen spelen. Ook al is het maar een kleine rol die ik nu speel, ik vind het echt prachtig dat ik mee kan doen met de voorstelling en dat ik bij De Vlasbloem helemaal mezelf kan zijn.
CHARLOTTE MAES
Op mijn vijftiende besloot ik me aan te sluiten bij het lokale jeugdtheatergezelschap in Hamme, enerzijds omdat die branche me altijd al aansprak, anderzijds omdat het een persoonlijke uitdaging was. Mijn naasten zullen het nu met moeite geloven, maar ooit was ik vreselijk timide: presentaties op school leidden steevast tot een rood gezichtje en bibber in mijn stem. Die stress om voor mensen te staan en te spreken bereikte dan ook zijn piek tijdens de repetities van mijn allereerste rol, die van een onstuimige hond. Ik hoor de regisseur nog schreeuwen dat ik uit mijzelf moest kruipen, moest blaffen alsof mijn leven ervan afhing. Wie wil zich nu zo belachelijk maken? Die gedachte, gepaard met mijn allesoverheersende verlegenheid, deed me het theater en mijn keuze om theater te beoefenen, vervloeken.
Tot er zich een bizarre klik in mijn hoofd voordeed tijdens de première, en ik plots - je raadt het nooit - een hond werd. En ik blafte. Ik blafte zo luid en zo krachtig als vijf honden die elkaar op een ongelukkig moment kruisen, ik krabde aan mijn oren alsof die opgevreten werden door vlooien, hief mijn linkerbeen op om de toeschouwers op de eerste rij onder te pissen. Theater heeft me geleerd hoe ik uit mezelf kan kruipen, en wat ik toen vervloekte, werd de passie van mijn leven. Ik weet niet wat er precies gebeurd is die dag, noch hoe ik die klik plots zo gemakkelijk kon maken, maar mijn levenslijn was voorgoed veranderd. En nooit meer heb ik een rood gezichtje gehad.
ANDRIES HAESEVOETS
10 jaar. Zo oud was ik toen ik mijn eerste stapjes op het podium zette bij jeugdtoneel Kaboekie in Zonhoven. Maar ik was anders dan alle andere kinderen in de toneelgroep. Ik was wat molliger en motorisch wat langzamer door een slecht evenwicht, weinig dieptezicht en een minder ontwikkelde fijne motoriek. Ik had het ook moeilijk op school en kon het tempo van een doorsnee kind niet aan, eigenlijk al van toen ik een peuter was.
Maar tijdens de toneellessen bij Kaboekie voelde ik me niet anders dan mijn leeftijdsgenoten. Ik werd altijd volledig opgenomen in de groep om wie ik was. Ik genoot ervan om in de huid van een ander personage te kruipen. Ik ontdekte dat ik wel goed was in iets: acteren en mensen entertainen, ook via muziek en dans. Natuurlijk had ik bij Kaboekie ook wel last van diezelfde motorische probleempjes als in het dagelijks leven, maar dat werd gewoon geaccepteerd en dan zochten we samen naar een oplossing. Zo moesten we tijdens het stuk 'Tocht naar Tal' over hoge blokken klauteren als trol of tijdens ‘De drie musketiers' op een metershoog platform spelen. Serieuze uitdagingen voor mij, maar met dank aan de steun van die bende is het me altijd gelukt. Kaboekie gaf mijn zelfvertrouwen een enorme boost. En 15 jaar later ben ik nog altijd actief lid. Deze bijzondere toneelgroep voelt als een tweede thuis. Een warme, inclusieve plek waar ik volledig mezelf kan zijn en waar ik hechte vriendschappen voor het leven heb gesmeed.
PETER VERMERSCH
In 2002 werd ik geconfronteerd met spinocerebellaire ataxie, een erfelijke aandoening die de coördinatie en spraak aantast, wat uiteraard nefast is voor theater. Toch bleef ik niet bij de pakken zitten en breng ik momenteel een monoloog naar een boek van Wim Chielens, ‘Aankomst maken’. Ik speel deze monoloog vanuit mijn rolwagen - tja, het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Ook ben ik sinds enkele jaren actief bij de plaatselijke toneelgilde Floris ende Blancefloer. Ik ben erg dankbaar dat ik bij hen mag spelen en dat zij de inspanning doen om mij bij hun gezelschap te betrekken. Uiteraard is het niet zo evident iemand die in een rolstoel zit een rol te geven. Drie jaar geleden speelden we het stuk ‘Ziekelijk’ waarbij ik het hele stuk in een ziekenhuisbed lag. Mijn ambitie is nu nog regisseren!
Iemand in een rolstoel wordt zo vlug vergeten, terwijl wij nog veel kunnen. En als die dan nog theater brengt, dan fronsen sommigen de wenkbrauwen. Ja, mijn leven nam een enorme bocht die ik niet had voorzien, en toch zal ik altijd weer recht klauteren. Ik ben niet meer wie ik vroeger was: dartel, speels en welbespraakt. Toch wil ik met mijn eigenzinnige koppigheid niet bij de pakken blijven zitten. Als je theater brengt vanuit een rolstoel, zie je de mensen zich vragen stellen, maar ik vind het heel fijn als ik dan toch de bevestiging krijg dat ik het goed doe. In zekere zin heb je respect afgedwongen. Dat ervaar ik toch altijd als ik ‘Aankomst maken’ speel.
